Präoperative Markierung


Inhalt

Das Mamma-Präoperative Markierung Profil dokumentiert radiologisch durchgeführte Markierungen von Tumorgewebe in der Brust vor operativen Eingriffen. Dieses Profil basiert auf der FHIR Procedure-Ressource und erfasst verschiedene Markierungsmodalitäten, die zur präzisen Lokalisation von Tumorgewebe eingesetzt werden.

Die präoperative Markierung ist ein wichtiger Bestandteil der brusterhaltenden Therapie und ermöglicht es Chirurgen, nicht-palpable Läsionen exakt zu lokalisieren und vollständig zu entfernen.


Verknüpfungen zu anderen Ressourcen

Das Profil ist eng mit anderen onkologischen Ressourcen verknüpft:

  • verweist über Procedure.partOf auf die übergeordnete Operation (MII_PR_Onko_Operation)
  • verweist über Procedure.subject auf die Patientin (Patient-Ressource)
  • kann über Procedure.encounter mit einem spezifischen Behandlungsfall verknüpft werden

oBDS-Kontext

Das Profil implementiert Mamma-spezifische Markierungsverfahren als Erweiterung des allgemeinen oBDS-Operationsdatensatzes. Die präoperative Markierung ist besonders relevant für:

Klinische Anwendungen:

  • Brusterhaltende Therapie: Präzise Lokalisation nicht-palpabler Tumoren
  • Multifokale Tumoren: Markierung mehrerer Tumorherde
  • Nachexzision: Markierung bei R1-Resektionen
  • Qualitätssicherung: Dokumentation der Markierungsqualität

Markierungsmodalitäten:

  • Drahtmarkierung: Klassische Methode mit Führungsdraht
  • Seed-Markierung: Radioaktive Seeds zur Lokalisation
  • Magnetische Markierung: Moderne drahtlose Verfahren
  • Clip-Markierung: Metallclips zur Orientierung

Terminologie-Binding

Das Profil verwendet extensible Binding für Markierungsmodalitäten:

ValueSet: MII VS Onko Mamma Präoperative Markierung Modalität

NameStatusVersionCanonical
MII_VS_Onko_Mamma_Praeoperative_Markierung_Modalitaetactive2025.1.0https://www.medizininformatik-initiative.de/fhir/ext/modul-onko/ValueSet/mii-vs-onko-mamma-praeoperative-markierung-modalitaet
NameStatusVersionCanonicalBasis
MII_PR_Onko_Mamma_Praeoperative_Markierungdraft2025.1.0https://www.medizininformatik-initiative.de/fhir/ext/modul-onko/StructureDefinition/mii-pr-onko-mamma-praeoperative-markierunghttp://hl7.org/fhir/StructureDefinition/Procedure

Inhalt

idΣ0..1string
id0..1string
extensionC0..*Extension
versionIdΣ0..1id
lastUpdatedΣ0..1instant
sourceΣ0..1uri
profileS Σ0..*canonical(StructureDefinition)
securityΣ0..*CodingBinding
tagΣ0..*Coding
implicitRulesΣ ?!0..1uri
language0..1codeBinding
text0..1Narrative
contained0..*Resource
extensionC0..*Extension
modifierExtension?! C0..*Extension
identifierΣ0..*Identifier
instantiatesCanonicalΣ0..*canonical(PlanDefinition | ActivityDefinition | Measure | OperationDefinition | Questionnaire)
instantiatesUriΣ0..*uri
basedOnΣ0..*Reference(CarePlan | ServiceRequest)
partOfS Σ0..*Reference(MII_PR_Onko_Operation)
statusS Σ ?!1..1codeBinding
statusReasonΣ0..1CodeableConcept
categoryΣ0..1CodeableConcept
id0..1string
extensionC0..*Extension
codingS Σ0..*Coding
textΣ0..1string
subjectS Σ1..1Reference(Patient)
encounterS Σ0..1Reference(Encounter)
performedDateTimedateTime
performedPeriodPeriod
performedStringstring
performedAgeAge
performedRangeRange
recorderΣ0..1Reference(Patient | RelatedPerson | Practitioner | PractitionerRole)
asserterΣ0..1Reference(Patient | RelatedPerson | Practitioner | PractitionerRole)
id0..1string
extensionC0..*Extension
modifierExtensionΣ ?! C0..*Extension
functionΣ0..1CodeableConcept
actorΣ1..1Reference(Practitioner | PractitionerRole | Organization | Patient | RelatedPerson | Device)
onBehalfOf0..1Reference(Organization)
locationΣ0..1Reference(Location)
reasonCodeΣ0..*CodeableConcept
reasonReferenceΣ0..*Reference(Condition | Observation | Procedure | DiagnosticReport | DocumentReference)
bodySiteΣ0..*CodeableConcept
outcomeΣ0..1CodeableConcept
report0..*Reference(DiagnosticReport | DocumentReference | Composition)
complication0..*CodeableConcept
complicationDetail0..*Reference(Condition)
followUp0..*CodeableConcept
note0..*Annotation
id0..1string
extensionC0..*Extension
modifierExtensionΣ ?! C0..*Extension
action0..1CodeableConceptBinding
manipulated1..1Reference(Device)
usedReference0..*Reference(Device | Medication | Substance)
id0..1string
extensionC0..*Extension
PraeoperativeMarkierungS Σ0..1CodingBinding
textΣ0..1string

Das vorliegende Profil beschreibt eine präoperativ durchgeführte Markierung von Tumorgewebe in der Brust. Dabei können verschiedene Markierungsmodalitäten gewählt werden, wie z.B. Drahtmarkierungen, Seed-Markierungen oder andere Lokalisationstechniken.

FeldnameKurzbeschreibung
Procedure.meta.profile
Procedure.partOf
Procedure.status
Procedure.codePräoperative Tumormarkierung
Procedure.code.coding
Procedure.subject
Procedure.encounter
Procedure.usedCode.coding
Procedure.usedCode.coding:PraeoperativeMarkierung
<StructureDefinition xmlns="http://hl7.org/fhir">
<id value="mii-pr-onko-mamma-praeoperative-markierung" />
<url value="https://www.medizininformatik-initiative.de/fhir/ext/modul-onko/StructureDefinition/mii-pr-onko-mamma-praeoperative-markierung" />
<version value="2025.1.0" />
<name value="MII_PR_Onko_Mamma_Praeoperative_Markierung" />
<title value="MII PR Onkologie Präoperative Markierung Mamma" />
<status value="draft" />
<publisher value="Medizininformatik Initiative" />
<system value="url" />
<value value="https://www.medizininformatik-initiative.de" />
</telecom>
</contact>
<description value="Das vorliegende Profil beschreibt eine präoperativ durchgeführte Markierung von Tumorgewebe in der Brust. Dabei können verschiedene Markierungsmodalitäten gewählt werden, wie z.B. Drahtmarkierungen, Seed-Markierungen oder andere Lokalisationstechniken." />
<fhirVersion value="4.0.1" />
<kind value="resource" />
<abstract value="false" />
<type value="Procedure" />
<baseDefinition value="http://hl7.org/fhir/StructureDefinition/Procedure" />
<derivation value="constraint" />
<element id="Procedure.meta.profile">
<path value="Procedure.meta.profile" />
<mustSupport value="true" />
</element>
<element id="Procedure.partOf">
<path value="Procedure.partOf" />
<code value="Reference" />
<targetProfile value="https://www.medizininformatik-initiative.de/fhir/ext/modul-onko/StructureDefinition/mii-pr-onko-operation" />
</type>
<mustSupport value="true" />
</element>
<element id="Procedure.status">
<path value="Procedure.status" />
<mustSupport value="true" />
</element>
<element id="Procedure.code">
<path value="Procedure.code" />
<short value="Präoperative Tumormarkierung" />
<definition value="Präoperative Markierung von Tumorgewebe in der Brust zur exakten Lokalisation während der Operation" />
<min value="1" />
<mustSupport value="true" />
</element>
<element id="Procedure.code.coding">
<path value="Procedure.code.coding" />
<mustSupport value="true" />
</element>
<element id="Procedure.subject">
<path value="Procedure.subject" />
<code value="Reference" />
<targetProfile value="http://hl7.org/fhir/StructureDefinition/Patient" />
</type>
<mustSupport value="true" />
</element>
<element id="Procedure.encounter">
<path value="Procedure.encounter" />
<mustSupport value="true" />
</element>
<element id="Procedure.usedCode.coding">
<path value="Procedure.usedCode.coding" />
<type value="value" />
<path value="code" />
</discriminator>
<description value="Slicing für die Modalität der präoperativen Markierung, sowie für verschiedene Seed-Markierungen" />
<ordered value="false" />
<rules value="open" />
</slicing>
<mustSupport value="true" />
</element>
<element id="Procedure.usedCode.coding:PraeoperativeMarkierung">
<path value="Procedure.usedCode.coding" />
<sliceName value="PraeoperativeMarkierung" />
<min value="0" />
<max value="1" />
<mustSupport value="true" />
<strength value="extensible" />
<valueSet value="https://www.medizininformatik-initiative.de/fhir/ext/modul-onko/ValueSet/mii-vs-onko-mamma-praeoperative-markierung-modalitaet" />
</binding>
</element>
</differential>
</StructureDefinition>
{
"resourceType": "StructureDefinition",
"id": "mii-pr-onko-mamma-praeoperative-markierung",
"url": "https://www.medizininformatik-initiative.de/fhir/ext/modul-onko/StructureDefinition/mii-pr-onko-mamma-praeoperative-markierung",
"version": "2025.1.0",
"name": "MII_PR_Onko_Mamma_Praeoperative_Markierung",
"title": "MII PR Onkologie Präoperative Markierung Mamma",
"status": "draft",
"publisher": "Medizininformatik Initiative",
"contact": [
{
"telecom": [
{
"system": "url",
"value": "https://www.medizininformatik-initiative.de"
}
]
}
],
"description": "Das vorliegende Profil beschreibt eine präoperativ durchgeführte Markierung von Tumorgewebe in der Brust. Dabei können verschiedene Markierungsmodalitäten gewählt werden, wie z.B. Drahtmarkierungen, Seed-Markierungen oder andere Lokalisationstechniken.",
"fhirVersion": "4.0.1",
"kind": "resource",
"abstract": false,
"type": "Procedure",
"baseDefinition": "http://hl7.org/fhir/StructureDefinition/Procedure",
"derivation": "constraint",
"element": [
{
"id": "Procedure.meta.profile",
"path": "Procedure.meta.profile",
"mustSupport": true
},
{
"id": "Procedure.partOf",
"path": "Procedure.partOf",
"type": [
{
"code": "Reference",
"https://www.medizininformatik-initiative.de/fhir/ext/modul-onko/StructureDefinition/mii-pr-onko-operation"
]
}
],
"mustSupport": true
},
{
"id": "Procedure.status",
"path": "Procedure.status",
"mustSupport": true
},
{
"id": "Procedure.code",
"path": "Procedure.code",
"short": "Präoperative Tumormarkierung",
"definition": "Präoperative Markierung von Tumorgewebe in der Brust zur exakten Lokalisation während der Operation",
"min": 1,
"mustSupport": true
},
{
"id": "Procedure.code.coding",
"path": "Procedure.code.coding",
"mustSupport": true
},
{
"id": "Procedure.subject",
"path": "Procedure.subject",
"type": [
{
"code": "Reference",
"http://hl7.org/fhir/StructureDefinition/Patient"
]
}
],
"mustSupport": true
},
{
"id": "Procedure.encounter",
"path": "Procedure.encounter",
"mustSupport": true
},
{
"id": "Procedure.usedCode.coding",
"path": "Procedure.usedCode.coding",
"slicing": {
{
"type": "value",
"path": "code"
}
],
"rules": "open",
"description": "Slicing für die Modalität der präoperativen Markierung, sowie für verschiedene Seed-Markierungen",
"ordered": false
},
"mustSupport": true
},
{
"id": "Procedure.usedCode.coding:PraeoperativeMarkierung",
"path": "Procedure.usedCode.coding",
"sliceName": "PraeoperativeMarkierung",
"min": 0,
"max": "1",
"mustSupport": true,
"binding": {
"strength": "extensible",
"valueSet": "https://www.medizininformatik-initiative.de/fhir/ext/modul-onko/ValueSet/mii-vs-onko-mamma-praeoperative-markierung-modalitaet"
}
}
]
}
}

Mapping Datensatz zu FHIR

DatensatzErklaerungFHIR
Präoperative Markierung

Präoperative Markierung

Procedure.where(meta.profile.contains('https://www.medizininformatik-initiative.de/fhir/ext/modul-onko/StructureDefinition/mii-pr-onko-mamma-praeoperative-markierung'))
Markierungsmodalität

Art der präoperativen Markierung

Procedure.usedCode.coding.where(memberOf('mii-vs-onko-mamma-praeoperative-markierung-modalitaet'))

Mapping Einheitlicher onkologischer Basisdatensatz (oBDS) zu FHIR


Suchparameter

Folgende Suchparameter sind für das Mamma-Präoperative Markierung Profil relevant, auch in Kombination:

  1. Der Suchparameter "_id" MUSS unterstützt werden:

    Beispiele:

    GET [base]/Procedure?_id=12345

    Anwendungshinweise: Weitere Informationen zur Suche nach "_id" finden sich in der FHIR-Basisspezifikation - Abschnitt "Parameters for all resources".

  2. Der Suchparameter "_profile" MUSS unterstützt werden:

    Beispiele:

    GET [base]/Procedure?_profile=https://www.medizininformatik-initiative.de/fhir/ext/modul-onko/StructureDefinition/mii-pr-onko-mamma-praeoperative-markierung

    Anwendungshinweise: Weitere Informationen zur Suche nach "_profile" finden sich in der FHIR-Basisspezifikation - Abschnitt "Parameters for all resources".

  3. Der Suchparameter "code" MUSS unterstützt werden:

    Beispiele:

    GET [base]/Procedure?code=http://snomed.info/sct|392021009

    Anwendungshinweise: Weitere Informationen zur Suche nach "Procedure.code" finden sich in der FHIR-Basisspezifikation - Abschnitt "Token Search".

  4. Der Suchparameter "subject" MUSS unterstützt werden:

    Beispiele:

    GET [base]/Procedure?subject=Patient/test

    Anwendungshinweise: Weitere Informationen zur Suche nach "Procedure.subject" finden sich in der FHIR-Basisspezifikation - Abschnitt "reference".

  5. Der Suchparameter "patient" MUSS unterstützt werden:

    Beispiele:

    GET [base]/Procedure?patient=Patient/test

    Anwendungshinweise: Weitere Informationen zur Suche nach "Procedure.subject" finden sich in der FHIR-Basisspezifikation - Abschnitt "reference".

  6. Der Suchparameter "part-of" MUSS unterstützt werden:

    Beispiele:

    GET [base]/Procedure?part-of=Procedure/hauptoperation

    Anwendungshinweise: Weitere Informationen zur Suche nach "Procedure.partOf" finden sich in der FHIR-Basisspezifikation - Abschnitt "reference".

  7. Der Suchparameter "date" MUSS unterstützt werden:

    Beispiele:

    GET [base]/Procedure?date=2024-01-15

    Anwendungshinweise: Weitere Informationen zur Suche nach "Procedure.performed" finden sich in der FHIR-Basisspezifikation - Abschnitt "Date Search".


Beispiele

{
"resourceType": "Procedure",
"id": "mii-exa-onko-mamma-praeoperative-markierung-1",
"meta": {
"profile": [
"https://www.medizininformatik-initiative.de/fhir/ext/modul-onko/StructureDefinition/mii-pr-onko-mamma-praeoperative-markierung"
]
},
"status": "completed",
"code": {
"coding": [
{
"code": "LA6576-8",
"system": "http://loinc.org",
"display": "Positive"
}
]
},
"subject": {
"reference": "Patient/mii-exa-onko-mamma-bundle-patient"
},
{
"reference": "Condition/mii-exa-onko-mamma-diagnose"
}
]
}