1. Functioneel ontwerp

1.1. Inleiding

1.1.1. Algemeen

Dit ontwerp beschrijft een usecase voor de persoon in het kader van de informatiestandaard Beeldbeschikbaarheid, versie 1.0.0-alpha.2. Deze informatiestandaard behandelt de uitwisseling van gegevens met de persoon nog niet expliciet. Het doel van dit document is om het scenario 'Beelden beschikbaar stellen aan een persoon in een PGO' toe te voegen, weergegeven als de usecase 'Raadplegen van beeld en verslag in de persoonlijke gezondheidsomgeving'.

1.1.2. Doelgroep

De doelgroep voor deze pagina wijkt niet af van de algemene doelgroep van de MedMij functionele ontwerpen.

1.1.3. Kaders en uitgangspunten

1.1.3.1. Richtlijn & proces

Dit ontwerp is conform specificaties genoemd in de algemene inleiding van de MedMij functionele ontwerpen.

1.1.3.2. Reikwijdte

De reikwijdte van dit ontwerp beslaat de functionele beschrijvingen en de dataset voor de gegevensuitwisselingen die voortvloeien uit uitgevoerde onderzoeken binnen het radiologisch zorgproces.

Deze eerste versie van de usecase “Raadplegen Beeld en Verslag in persoonlijke gezondheidsomgeving” heeft betrekking op het beschikbaar stellen en raadplegen van beelden en verslagen die beschikbaar zijn bij zorgaanbieders in XDS. De ambitie is om in de nabije toekomst op te schalen naar landelijke beschikbaarheid van beelden en verslagen.

1.1.3.3. Infrastructuur

Geen nadere specificatie, anders dan genoemd in de algemene inleiding van de MedMij functionele ontwerpen.

1.1.3.4. Geografische reikwijdte

Geen nadere specificatie, anders dan genoemd in de algemene inleiding van de MedMij functionele ontwerpen.

1.1.4. Kwalificatie en testen

Op dit moment wordt de usecase uit dit ontwerp getoetst in een Proof of Concept (PoC). Later volgt meer informatie over kwalificatie.

1.2. Usecases

1.2.1. Algemeen

Een usecase is een gedetailleerde beschrijving van een praktijksituatie in de zorg, waarin het uitwisselen van informatie wordt uitgewerkt aan de hand van actoren en transacties. Hierbij wordt vastgelegd welke informatie op welk moment wordt gedeeld. Een usecase beschrijft een stap in het zorgproces en de bijbehorende informatiebehoefte. Een informatiestandaard kan meerdere usecases bevatten, die gekoppeld zijn aan scenario's. Wanneer meerdere usecases hetzelfde scenario gebruiken, kan een alternatieve indeling op basis van het proces nuttig zijn. In dit ontwerp wordt het ophalen van beelden en verslagen door een patiënt vanuit een zorgverlener als één activiteit beschouwd, maar uitgewerkt in drie sub-usecases.

1.2.2. usecase: Raadplegen beeld en verslag in persoonlijke gezondheidsomgeving

1.2.2.1. Doel en relevantie raadplegen beeld en verslag

Het doel is om patiënten toegang te geven tot medische beelden en bijbehorende verslagen, zodat zij een beter inzicht krijgen in hun eigen medische situatie. Dit draagt bij aan een beter begrip van hun gezondheid en de behandelingen die zij ondergaan. Voor zorgverleners betekent dit dat patiënten beter geïnformeerd zijn over eerdere onderzoeken, wat kan bijdragen aan efficiëntere consulten en een beter afgestemd zorgproces.

1.2.2.1.1. Patient journey raadplegen beeld en verslag

Roos Dalstra merkt dat haar gewicht de afgelopen dagen is toegenomen. Omdat vochtophoping een bekend verschijnsel is bij haar hartfalen, neemt ze contact op met haar huisarts. De huisarts verwijst haar door naar de radiologie voor een thoraxfoto. Na het maken van de thoraxfoto bekijkt Roos de radiologische beelden en het bijbehorende verslag in haar PGO. Hierdoor krijgt ze meer inzicht in haar situatie en kan ze het vervolggesprek met haar huisarts goed voorbereiden.

1.2.2.2. Procesbeschrijving beeld en verslag

1.2.2.2.1. Preproces

• De patiënt heeft toestemming gegeven voor het elektronisch uitwisselen van medische gegevens tussen de zorgverlener en de eigen persoonlijke gezondheidsomgeving.
• Het beeld en verslag zijn geregistreerd en beschikbaar voor systemen die tijdlijngegevens kunnen opvragen

1.2.2.2.2. Proces

• De Patiënt raadpleegt de ‘’tijdlijn radiologisch onderzoeken’’ in zijn of haar PGO.
• Het systeem van de patiënt (PGO) vraagt om beschikbare medische gegevens bij de Zorgaanbieder.
• Het systeem van de Zorgaanbieder (XIS) levert een lijst met metadata over de gevonden beelden en verslagen op voor de Patiënt.
• De Patiënt gebruikt de persoonlijke gezondheidsomgeving om het gewenste verslag of beeld te raadplegen of te downloaden.
• Het systeem van de Zorgaanbieder (XIS) levert de beelden en verslagen op voor de patiënt.

1.2.2.2.3. Postproces

• De patiënt ziet het opgevraagde beeld met bijbehorend verslag in zijn of haar PGO.

1.2.3. usecase: Raadplegen beeld zonder verslag in persoonlijke gezondheidsomgeving

1.2.3.1. Doel en relevantie raadplegen beeld zonder verslag

Het doel is om patiënten toegang te geven tot medische beelden, zodat zij een beter inzicht krijgen in hun eigen medische situatie. Dit kan bijdragen aan een beter begrip van hun gezondheid en lopende behandelingen. Voor zorgverleners betekent dit dat patiënten bekend zijn met eerder gemaakte beelden, wat kan helpen bij efficiëntere consulten en een beter afgestemd zorgproces.

1.2.3.1.1. Patient journey raadplegen beeld zonder verslag

Roos Dalstra merkt dat haar gewicht de afgelopen dagen is toegenomen. Omdat vochtophoping een bekend verschijnsel is bij haar hartfalen, neemt ze contact op met haar huisarts. De huisarts verwijst haar door naar de radiologie voor een thoraxfoto. Na het maken van de thoraxfoto bekijkt Roos de radiologische beelden in haar PGO. Omdat er geen verslag beschikbaar is, wacht ze op de terugkoppeling van haar huisarts voor verdere duiding en bespreking van de volgende stappen.

1.2.3.2. Procesbeschrijving raadplegen beeld zonder verslag

1.2.3.2.1. Preproces

• De patiënt heeft toestemming gegeven voor het elektronisch uitwisselen van medische gegevens tussen de zorgverlener en de eigen persoonlijke gezondheidsomgeving.
• Het beeld en verslag zijn geregistreerd en beschikbaar voor systemen die tijdlijngegevens kunnen opvragen

1.2.3.2.2. Proces

• De Patiënt raadpleegt de ‘’tijdlijn radiologisch onderzoeken’’ in zijn of haar PGO.
• Het systeem van de patiënt (PGO) vraagt om beschikbare medische gegevens bij de Zorgaanbieder.
• Het systeem van de Zorgaanbieder (XIS) levert een lijst met metadata over de gevonden beelden en verslagen op voor de Patiënt.
• De Patiënt gebruikt de persoonlijke gezondheidsomgeving om het gewenste beeld te raadplegen of te downloaden.
• Het systeem van de Zorgaanbieder (XIS) levert de gevraagde beelden op voor de patiënt.

1.2.3.2.3. Postproces

• De patiënt ziet het opgevraagde beeld in zijn of haar PGO, het bijbehorende verslag volgt later.

1.2.4. usecase: Raadplegen verslag zonder beeld in persoonlijke gezondheidsomgeving

1.2.4.1. Doel en relevantie raadplegen verslag zonder beeld

De patiënt raadpleegt relevante verslagen om een vollediger inzicht te krijgen in de medische situatie, wat zonder deze informatie niet mogelijk zou zijn. Dit is belangrijk voor het nemen van weloverwogen beslissingen over het eigen zorgproces. Het inzien van eerdere onderzoeken, zoals beelden en verslagen, naast de meest recente resultaten, is van grote waarde in elk zorgtraject waarin beeldvorming een rol speelt.

1.2.4.1.1. Patient journey raadplegen verslag zonder beeld

Roos Dalstra merkt dat haar gewicht de afgelopen dagen is toegenomen. Omdat vochtophoping een bekend verschijnsel is bij haar hartfalen, neemt ze contact op met haar huisarts. De huisarts verwijst haar door naar de radiologie voor een thoraxfoto. Na het maken van de thoraxfoto raadpleegt Roos het bijbehorende verslag in haar PGO. Omdat de beelden niet beschikbaar zijn, baseert ze zich op de beschreven bevindingen. Voor verdere duiding en bespreking van de volgende stappen wacht ze op de terugkoppeling van haar huisarts.

1.2.4.2. Procesbeschrijving raadplegen verslag zonder beeld

1.2.4.2.1. Preproces

• De patiënt heeft toestemming gegeven voor het elektronisch uitwisselen van medische gegevens tussen de zorgverlener en de eigen persoonlijke gezondheidsomgeving.
• Het beeld en verslag zijn geregistreerd en beschikbaar voor systemen die tijdlijngegevens kunnen opvragen

1.2.4.2.2. Proces

• De Patiënt raadpleegt de ‘’tijdlijn radiologisch onderzoeken’’ in zijn of haar PGO.
• Het systeem van de patiënt (PGO) vraagt om beschikbare medische gegevens bij de Zorgaanbieder.
• Het systeem van de Zorgaanbieder (XIS) levert een lijst met metadata over de gevonden beelden en verslagen op voor de Patiënt.
• De Patiënt gebruikt de persoonlijke gezondheidsomgeving om het gewenste Verslag te raadplegen of te downloaden.
• Het systeem van de Zorgaanbieder (XIS) levert het gevraagde verslag op voor de patiënt.

1.2.4.2.3. Postproces

• De patiënt ziet het geraadpleegde verslag in zijn of haar PGO, het bijbehorend beeld volgt later.

1.2.5. Bedrijfsrollen en UML activity diagram

Deze usecase onderscheidt twee bedrijfsrollen, namelijk de Persoon en de (Zorg)Aanbieder zoals te zien in onderstaande tabel.

Tabel 1 Bedrijfsrollen

Bedrijfsrol (actor)	Beschrijving bedrijfsrol
Patiënt/ Persoon	Gebruiker van het PGO
(zorg)aanbieder	Gebruiker van het XIS

Figuur 1: Raadplegen in PGO

1.2.6. Informatieoverdracht

Zowel de persoon als de (zorg)aanbieder maken ieder gebruik van een informatiesysteem:

• PGO (persoon)
• XIS ((zorg)aanbieder)

1.2.6.1. Systemen & Systeemrollen

Deze systemen kennen ieder verschillende systeemrollen, die het uitwisselen van gegevens tussen deze systemen mogelijk maken. Hier gaat het om de beeld en verslag van (zorg)aanbieder naar de persoon.

Tabel 2 Systeemrol

Systeem	Naam Systeemrol	Systeemrolcode	Omschrijving
PGO	BeeldVerslagMetadataLijstRaadplegen	MM-1.0-TDR-FHIR	Raadplegen Beeld en verslag metadata lijst bij zorgaanbieder
PGO	BeeldVerslagRaadplegen	MM-1.0-TDB-FHIR	Raadplegen Beeld en verslag bij zorgaanbieder
XIS	BeeldVerslagMetadataLijstBeschikbaarstellen	MM-1.0-BR-FHIR	Beschikbaar stellen Beeld en verslag metadata lijst bij Patiënt
XIS	BeeldVerslagBeschikbaarstellen	MM-1.0-BB-FHIR	Beschikbaar stellen Beeld en verslag bij Patiënt

1.2.7. Transacties en Transactiegroepen

Het uitwisselen van gegevens tussen de verschillende systeemrollen gebeurt op basis van transacties, een verzameling van transacties (bijvoorbeeld een vraag- en antwoordbericht) vormt een zogeheten transactiegroep. Voor de transacties die tussen de systeemrollen plaatsvinden, wordt in ART-DECOR de berichtspecificatie beschreven. Hier is bij de scenario’s beschreven uit welke gegevenselementen een transactie bestaat en wat de kardinaliteit van deze elementen is. Voor de technische specificaties en implementation guide, zie de FHIR IG.

Noot: De specificaties voor de transacties in dit ontwerp staan op dit moment nog niet in ART-DECOR. Bij een toekomstige samenvoeging met de Nictiz informatiestandaard zullen deze worden opgenomen.

Tabel 3 Transactiegroep

Transactiegroep	Transactie	Systeemrolcode	Systeem	Bedrijfsrol
Beeld en verslag tijdlijn (PULL)	Raadplegen beeld en verslag tijdlijn	MM-1.0-TDR-FHIR	PGO	Patiënt
Beeld en verslag tijdlijn (PULL)	Beschikbaar stellen beeld en verslag tijdlijn	MM-1.0-TDB-FHIR	XIS	Zorgaanbieder
Beeld en verslag (PULL)	Raadplegen beeld en verslag	MM-1.0-BR-FHIR	PGO	Patiënt
Beeld en verslag (PULL)	Beschikbaar stellen beeld en verslag	MM-1.0-BB-FHIR	XIS	Zorgaanbieder

1.2.8. Use case diagram

1.2.9. Dataset

De dataset kan gevonden worden op GitHub.

1.2.10. Weergave richtlijnen

1.2.10.1. Scope weergave richtlijnen

• Het betreft een richtlijn. PGO-leveranciers hebben zelf de keuze of zij (delen van de ) richtlijn toepassen voor de weergave van medische beelden.
• De richtlijn geeft handvatten voor:
  1. het gebruik van patiëntvriendelijke termen en toelichting
  2. de inhoud van het overzicht van beeldgegevens in de PGO
• De richtlijn geeft géén handvatten voor de vormgeving (kleur, vorm, lettertype, etc.) van beeldgegevens. Er is wel een UX design ontwikkeld die richting aan de vormgeving geeft.

1.2.10.2. Inhoud weergave richtlijnen

In de dataset is weergegeven welke dataelementen getoond moeten worden met de weergavenaam erbij voor de gebruiker van een PGO. In kolom J staat welke elementen getoond zouden moeten worden. In kolom K is een advies gemaakt voor de weergavenaam van de elementen.

De waardenlijsten die gebruikt worden in de dataset hebben onder de kolom “benamingen” de weergavenaam voor de gebruikers van het PGO dit is overeenstemming met het algemene FO van Medmij.

Daarnaast moet om de beelden zichtbaar te maken Beeld en verslag zoveel mogelijk gekoppeld blijven

1.2.10.3. Advies filtering in overzicht beelden

Elke PGO-gebruiker kan het overzicht van beelden minimaal sorteren op onderstaande gegevens:

• Datum onderzoek
• Zorginstelling

Elke PGO-gebruiker kan het overzicht van beelden minimaal filteren op onderstaande gegevens:

• Datum onderzoek
• Zorginstelling

Gezocht kan worden op de volgende gegevens:

• Naam onderzoek

1.2.10.4. Disclaimer

Het is wenselijk de gebruiker erop te attenderen dat bij het downloaden van een beeld een DICOM viewer op de het device dient geïnstalleerd te worden om het bestand te kunnen inzien.

1.2.11. Requirements

De prioriteit van elke onderstaande functionele eis wordt vastgesteld volgens de MoSCoW-methodiek, waarbij eisen worden geclassificeerd op basis van hun belang en noodzaak voor de implementatie:

M(ust-have)	Nodig voor de basisfunctionaliteit van de toepassing en moet worden geïmplementeerd om het proces succesvol te laten verlopen
S(hould-have)	Belangrijke functionaliteit die niet absoluut nodig is, maar die voordelen biedt voor gebruikers en de algehele gebruikservaring.
C(ould-have)	Gewenste functionaliteit die waarde toevoegt, maar minder kritisch is en indien nodig kan worden uitgesteld.
W(on't-have)	Functionaliteiten die nu buiten scope zijn maar mogelijk in de toekomst worden overwogen.

ID	Eis voor	Als (rol)	Wil ik (functie)	Zodat ik (doel)	Prioriteit (MoSCoW)
1	PGO	Zorggebruiker	Beelden in de webviewer bekijken	Geen DICOM-viewer op mijn apparaat hoef te downloaden	M
2	PGO	Zorggebruiker	Verslagen in de browser bekijken	Geen PDF-software op mijn device hoef te downloaden	M
3	PGO	Zorggebruiker	Beelden en verslagen die bij hetzelfde onderzoek horen gekoppeld zien	Mijn uitslag (beeld en verslag samen) kan interpreteren om goed voorbereid te zijn op een vervolg consult	M
4	PGO	Zorggebruiker	Beelden en verslagen op chronologische volgorde van uitvoerdatum zien	Ik niet hoef te sorteren om het juiste beeld te vinden	M
5	PGO	Zorggebruiker	wil ik beelden en verslagen van meerdere zorgaanbieders in één overzicht kunnen bekijken	ik in één oogopslag kan zien bij welke zorgaanbieders ik ben geweest en welke beelden en verslagen daar zijn opgevraagd	M
6	PGO	Zorggebruiker	Kan beelden en verslagen filteren op basis van datum	Snel de meest recente of specifieke onderzoeken kan zien	M
7	PGO	Zorggebruiker	Beelden en verslagen ophalen met mijn PGO zonder dat deze automatisch opgeslagen worden op mijn device	Mijn privacy kan waarborgen, beelden en verslagen online kan raadplegen en geen onnodige opslagruimte gebruik	M
8	PGO	Zorggebruiker	Beelden kunnen downloaden in DICOM format via een button op mijn device	Zelf de beschikking heb over mijn medische gegevens	S
9	PGO	Zorggebruiker	Beelden na waarschuwing opslaan in DICOM Part10-indeling/JPEG-formaat	Zelf de beschikking heb over mijn medische gegevens	S
10	PGO	Zorggebruiker	Verslagen van beelden kunnen downloaden via een button op mijn device	Zelf de beschikking heb over mijn medische gegevens	S
11	PGO	Zorggebruiker	wil ik beelden en verslagen kunnen filteren op basis van zorgaanbieder	Ik snel gegevens van een specifieke zorgverlener kan bekijken	S
12	PGO	Zorggebruiker	een webviewer naadloos integreert met mijn PGO	ik niet opnieuw hoef in te loggen en rechtstreeks vanuit mijn PGO toegang heb tot de beelden en verslagen via de viewer	S
13	PGO	Zorggebruiker	Kan beelden en verslagen filteren op basis van aandoening	Gericht informatie kan vinden die relevant is voor mijn gezondheid	C
14	PGO	Zorggebruiker	Bij het beeld en verslag een betrokken zorgverlener kunnen zien	ik weet welke zorgprofessional verantwoordelijk is voor de informatie	C
15	PGO	Zorggebruiker	een DICOM viewer kunnen downloaden om de gedownloade beelden en verslagen te kunnen bekijken	Informatie eenvoudig en in een geschikt formaat kan inzien	C

ID	Eis voor	Als (rol)	Wil ik (functie)	Zodat ik (doel)	Prioriteit (MoSCoW)
DVA-1	DVA	Zorgaanbieder	dat DVA ondersteuning biedt voor DICOMweb WADO-RS	specifieke beelden en frames uit een DICOM-serie kunnen worden gedeeld met het PGO zonder dat altijd het volledige .dcm-bestand hoeft te worden gedownload en geparsed	M
DVA-2	DVA	Zorgaanbieder	dat verslagen in PDF-formaat vanuit de webserver, FHIR-server of PACS-omgeving naar het PGO kunnen worden overgedragen	verslagen efficiënt kan delen in een herkenbaar gebruikersformaat zonder dat ze op opgeslagen moeten worden	M
DVA-3	DVA	Zorgaanbieder	medische beelden in DICOM-formaat beschikbaar stellen via de DVA	de patiënt de beelden kan laten inzien en gebruiken via zijn PGO	M
DVA-4	DVA	Zorgaanbieder	medische beelden in JPEG-formaat beschikbaar stellen voor download via WADO-RS rendered	de zorggebruiker toegang geef tot zijn medische gegevens via zijn PGO	M