2. Functioneel ontwerp

2.1. Algemeen

2.1.1. Doelgroep

De doelgroep voor deze pagina wijkt niet af van de algemene doelgroep van de MedMij functionele ontwerpen.

2.1.2. Kaders en uitgangspunten

2.1.3. Algemeen

Diverse Nederlandse en Europese wetten vormen de kaders voor het kunnen uitwisselen van mondzorggegevens.

Zodra gegevens binnen de Defensie context worden uitgewisseld kan dat uitsluitend met DVP- en DVA-systemen die voldoen aan zowel het MedMij Afsprakenstelsel als de militaire informatiebeveiliging conform ABDO-eisen. Zo zijn er Algemene Beveiligingseisen voor Defensieopdrachten (ABDO) van toepassing bij uitwisseling van gegevens binnen de Dental Fitness. Voor overige mondzorg gegevens zijn de ABDO-eisen niet van toepassing. Aanvullend zijn de NEN 7510 en het MedMij afsprakenstelsel van toepassing.

2.1.4. Richtlijn & proces

Dit ontwerp is conform specificaties genoemd in de algemene inleiding van de MedMij functionele ontwerpen.

Toelichting op de zorginformatiebouwstenen: Mondzorg maakt gebruik van zib publicatie 2020.

Voor de PPS-score is onderstaande richtlijn gevolgd:

Voor de ASA score is onderstaande richtlijn gevolgd:

Voor de Dental Fitness gegevens zijn onderstaande richtlijnen gevolgd:

2.1.5. Reikwijdte

De reikwijdte van dit ontwerp beslaat de functionele beschrijvingen en de dataset voor de gegevensuitwisselingen die voortvloeien uit uitgevoerde mondzorg. Mondzorg richt zich op observaties, behandeldoelen en verrichtingen rondom het functioneren van de mond, specifiek de tanden en het tandvlees.

2.1.6. Infrastructuur

Geen nadere specificatie, anders dan genoemd in de algemene inleiding van de MedMij functionele ontwerpen.

2.1.7. Geografische reikwijdte

Geen nadere specificatie, anders dan genoemd in de algemene inleiding van de MedMij functionele ontwerpen.

2.1.8. Kwalificatie en testen

Op dit moment wordt de usecase uit dit ontwerp getoetst in een Proof of Concept (PoC). Later volgt meer informatie over kwalificatie.

2.2. Usecases

2.2.1. Algemeen

Een usecase is een specifieke beschrijving van een praktijksituatie in de mondzorg waarbij voor een concrete situatie het uitwisselen van informatie wordt beschreven aan de hand van actoren (mensen, systemen)die specifieke rollen vervullen en transacties uitvoeren (welke informatie wordt wanneer uitgewisseld). Een usecase is een verbijzondering van een specifiek onderdeel van het zorgproces in de mondzorg.

2.2.2. usecase: Beoordeling Dental Fitness

2.2.3. Doel en relevantie Beoordeling Dental Fitness

Bij een Defensie Tandheelkundige Dienst (DTD) worden de medewerkers ten minste jaarlijks beoordeelt tijdens het periodiek mondonderzoek de Dental Fit-status (DF). Een medewerker is Dental Fit als hij/zij in Class 1 of 2 valt. Als een medewerker Dental Fit-status 3 of 4 heeft, is de medwerker niet Dental Fit. De klassering van een medewerker vindt plaats op basis van NAVO-standaard AMedP-4.4. In aanvulling daarop wordt Class 0 toegevoegd: er is nog nooit contact geweest met een DTD en er is geen mondzorgdossier. Dental Fitness beschrijft de status van de gezondheid van de mond.

2.2.3.1. Patient journey Beoordeling Dental Fitness

De patient journey beschrijft enkele momenten waarop je als patiënt zijnde inzicht kan of zou willen hebben in de Dental Fitness score.

Berend van de Stok is klaar met haar opleiding en is nu officieel militair. Berend krijgt een melding dat hij naar een Defensie Tandheelkundige Dienst (DTD) moet komen om zijn Dental Fitness score te bepalen. Er zijn verschillende DTD locaties in Nederland hij kiest een locatie uit dichtbij waar hij woont. Berend belt desbetreffend DTD om een afpsraak te maken om zijn Dental Fitness score te bepalen. Berend krijgt te horen dat hij de Dental Fitness score ten minste jaarlijks moet laten uitvoeren door een DTD en maakt een afspraak. Berend laat tijdens zijn afspraak de Dental Fitness als beoordelingsinstrument uitvoeren door de tandarts, hij gaat weer naar huis en bedenkt zich dat hij vergeten is wat de uitslag van zijn Dental Fitness score is. Berend logt nu op zijn PGO en raadpleegt op zijn eigen mobiele telefoon via de PGO de gegevens op bij desbetreffende zorgaanbieder waar hij zijn Dental Fitness controle heeft laten uitvoeren. Berend zijn Dental Fitness is beschikbaar in zijn PGO, nu weet hij zijn Dental Fitness score.

2.2.4. Procesbeschrijving Dental Fitness

2.2.4.1. Precondities

  • De medewerker beschikt over een eigen PGO dat aan de MedMij-eisen voldoet.
  • De patiënt heeft toestemming gegeven voor het elektronisch uitwisselen van medische gegevens tussen het betreffende TIS/EPD en de eigen persoonlijke gezondheidsomgeving.
  • Er is sprake van een dossier voor de medewerker binnen de DTD.
  • De beoordelende medewerker is ingelogd met de juiste authenticatie en autorisatie.

2.2.4.2. triggers

  • Vanwege een geplande operationele inzet vindt toetsing op Dental Fitness plaats, dit gebeurt ten minste jaarlijks.

2.2.4.3. Proces

1) De zorgverlener zorgt dat de voor de Dental Fitness benodigde gegevens over onderzoek, diagnose en behandelingen mondzorg compleet zijn in het dossier.

2) De beoordelend zorgprofessional klasseert de persoon conform het NAVO-protocol in klasse 1, 2, 3 of 4. Status 0 krijgt een medewerker automatisch als er wel een tandheelkundig dossier is maar de medewerker nog nooit door de DTD is gezien. De tandheelkundige dienst kent alleen de klassen 1/2/3 toe. Klasse 4 gaat automatisch na 1 jaar in.

3) De beoordelend zorgprofessional verwerkt de Dental Fitness Score in het TIS

4) De mondzorg gegevens Dental Fitness zijn compleet en kan geraadpleegd worden door de medewerker via de PGO.

2.2.5. Alternatieve flow raadplegen Dental Fitness

  • Om de beoordeling af te ronden, is informatie van elders – waarvan bekend is dat die beschikbaar is – opgevraagd (stap 1 is nog niet afgerond).

  • De status van het dossier is niet helder en indeling in klasse 4 is niet gewenst omdat verwerking van gegevens plaatsvindt (stap 3 is nog niet afgerond).

  • De beoordeling wordt na enige tijd herhaald.

  • Omdat er nog nooit een mondzorgcontact bij DTD is geweest en daardoor geen mondzorgdossier bestaat, wordt een afspraak ingepland voor een consult waarin het dossier wordt aangemaakt en de DF-klassering wordt uitgevoerd.

2.2.5.1. Postconditie

  • De indeling in een Dental Fitness-klasse is maximaal 365 dagen geldig na de laatste beoordeling.

2.2.6. Bedrijfsrollen en UML activity diagram

Deze usecase onderscheidt twee bedrijfsrollen, namelijk de Persoon en de (Zorg)Aanbieder zoals te zien in onderstaande tabel.

Tabel 1 Bedrijfsrollen

Bedrijfsrol (actor) Beschrijving bedrijfsrol
Patiënt/ Persoon Gebruiker van de PGO
(zorg)aanbieder Gebruiker van het TIS

2.2.7. Informatieoverdracht

Zowel de persoon als de (zorg)aanbieder maken ieder gebruik van een informatiesysteem:

  • PGO (persoon)
  • TIS Tandarts Informatie Systeem ((zorg)aanbieder)

2.2.7.1. Systemen & Systeemrollen

Deze systemen kennen ieder verschillende systeemrollen, die het uitwisselen van gegevens tussen deze systemen mogelijk maken. Hier gaat het om de Dental Fitness score bepaald door de DTD naar de persoon.

Tabel 2 Systeemrol

Systeem Naam Systeemrol Systeemrolcode Omschrijving
PGO Dental Fitness Raadplegend MM-1.0-DFR-FHIR Raadplegen Dental Fitness bij de zorgaanbieder
TIS Dental Fitness Beschikbaarstellend MM-1.0-DFB-FHIR Beschikbaar stellen Dental Fitness aan de patienpatiëntpatiënt

2.2.8. Transacties en Transactiegroepen

Het uitwisselen van gegevens tussen de verschillende systeemrollen gebeurt op basis van transacties, een verzameling van transacties (bijvoorbeeld een vraag- en antwoordbericht) vormt een zogeheten transactiegroep. Voor de transacties die tussen de systeemrollen plaatsvinden, wordt in Excel van Mondzorggegevens de berichtspecificatie beschreven. Hier is bij de scenario’s beschreven uit welke gegevenselementen een transactie bestaat en wat de kardinaliteit van deze elementen is. Voor de technische specificaties en FHIR implementation guide, zie de FHIR IG.

Tabel 3 Transactiegroep

Transactiegroep Transactie Systeemrolcode Systeem Bedrijfsrol
Verzamelen Dental Fitness (PULL) Raadplegen Dental Fitness MM-1.0-DFR-FHIR PGO Patiënt
Verzamelen Dental Fitness (PULL) Beschikbaar stellen Dental Fitness MM-1.0-DFB-FHIR TIS Zorgaanbieder

2.2.9. Use case diagram

Could not find subject. File not found for 'subject=usecasediagram.png'

2.2.10. usecase: Mondzorggegevens

2.2.11. Doel en relevantie Algemene mondzorggegevens

Deze usecase beschrijft het raadplegen van algemene mondzorggegevens in de PGO. Iedere burger kan behoefte hebben aan gegevens rondom tandheelkundige zorg. Met deze usecase is het mogelijk om mondzorggegevens op te halen betreffende mond en tanden door middel van een door de persoon gekozen PGO.

2.2.11.1. Patient journey Algemene mondzorggegevens

De patient journey beschrijft enkele momenten waarop je als patiënt zijnde inzicht kan of zou willen hebben in de Algemene mondzorggegevens

Anita Jansen vermoed dat ze gaatjes heeft. Ze is naar een civiele tandarts geweest voor een tandarts controle. De Tandarts geeft aan dat ze risico heeft op cariës. Anita krijgt uitleg van de tandarts over hoe ze over mondhygiëne kan verbeteren zodat ze dit thuis kan toepassen. Anita gaat na haar controle naar huis en wil graag weten wat de tandarts over haar heeft geregistreerd, ze logt via haar mobiele telefoon in via DigiD in op haar eigen gekozen PGO. Anita vraagt haar gegevens bij desbetreffende tandarts op waar ze de controle afspraak had. Ze vraagt haar mondzorggegevens op via de PGO. De bevindingen die de tandarts tijdens haar controle afspraak heeft verteld worden overzichtelijk en begrijpelijk getoond in haar PGO, zo ziet Anita haar cariesrisico score en ziet ze dat haar mondhymondhygiëne als 'normaal' is geregistreerd. Ze vind het prettig dat ze de bevindingen van de tandarts thuis nog eens na kan lezen en logt uit.

2.2.12. Procesbeschrijving Algemene mondzorggegevens

2.2.12.1. Precondities

  • De patiënt heeft toestemming gegeven voor het elektronisch uitwisselen van medische gegevens tussen het betreffende TIS/EPD en de eigen gekozen persoonlijke gezondheidsomgeving (PGO).

2.2.12.2. Proces

1) De persoon heeft een eigen gekozen PGO, logt in via DigiD en vraagt de mondzorggegevens op.

2) De Dienstverlener Persoon (DVP) raadpleegt de gegevens bij de DVA (zorgaanbieder).

3) Afhankelijk van de bevoegdheden van de PGO worden de mondzorggegevens beschikbaar gesteld aan de PGO conform de MedMij-gegevensdienst Mondzorg.

4) Nadat de mondzorggegevens door de PGO zijn ontvangen, worden deze aan de persoon beschikbaar gesteld en worden zijn gegevens overzichtelijk en begrijpelijk getoond.

2.2.12.3. Postconditie

  • De bronleverancier namelijk het Tandarts Informatie Systeem (TIS) kan een een deel van de mondzorggegevens beschikbaar stellen, de TIS heeft een deel van de gegevens namelijk niet geregistreerd. De mondzorggegevens die wél beschikbaar zijn worden beschikbaar gesteld. De DVA laat weten aan de PGO welke gegevens beschikbaar zijn gemaakt. De mate van granulariteit van gegevens die uitgewisseld worden staan in het Technisch Ontwerp en zijn aangeduid met de FHIR resources en search query's FHIR IG.

Proces alternatieve flow

2.2.13. Bedrijfsrollen en UML activity diagram

Deze usecase onderscheidt twee bedrijfsrollen, namelijk de Persoon en de (Zorg)Aanbieder zoals te zien in onderstaande tabel.

Tabel 1 Bedrijfsrollen

Bedrijfsrol (actor) Beschrijving bedrijfsrol
Patiënt/ Persoon Gebruiker van het PGO
(zorg)aanbieder Gebruiker van het TIS

2.2.14. Informatieoverdracht

Zowel de persoon als de (zorg)aanbieder maken ieder gebruik van een informatiesysteem:

  • PGO (persoon)
  • TIS Tandarts Informatie Systeem ((zorg)aanbieder)

2.2.14.1. Systemen & Systeemrollen

Deze systemen kennen ieder verschillende systeemrollen, die het uitwisselen van gegevens tussen deze systemen mogelijk maken. Hier gaat het om de Algemene mondzorggegevens bepaald door de tandarts.

Tabel 2 Systeemrol

Systeem Naam Systeemrol Systeemrolcode Omschrijving
PGO MondzorgGegevensRaadplegend MM-1.0-MGR-FHIR Raadplegen mondzorggegevens bij de zorgaanbieder
TIS MondzorgGegevensBeschikbaarstellend MM-1.0-MGB-FHIR Beschikbaar stellen mondzorggegevens aan de Patiënt

2.2.15. Transacties en Transactiegroepen

Het uitwisselen van gegevens tussen de verschillende systeemrollen gebeurt op basis van transacties, een verzameling van transacties (bijvoorbeeld een vraag- en antwoordbericht) vormt een zogeheten transactiegroep. Voor de transacties die tussen de systeemrollen plaatsvinden, wordt in Excel van Mondzorggegevens de berichtspecificatie beschreven. Hier is bij de scenario’s beschreven uit welke gegevenselementen een transactie bestaat en wat de kardinaliteit van deze elementen is. Voor de technische specificaties en de FHIR implementation guide, zie de FHIR IG.

Tabel 3 Transactiegroep

Transactiegroep Transactie Systeemrolcode Systeem Bedrijfsrol
Verzamelen Mondzorggegevens (PULL) Raadplegen Mondzorggegevens MM-1.0-MGR-FHIR PGO Patiënt
Verzamelen Mondzorggegevens (PULL) Beschikbaar stellen Mondzorggegevens MM-1.0-MGB-FHIR TIS Zorgaanbieder

2.2.16. Dataset

De dataset kan gevonden worden op GitHub

2.2.17. Weergave richtlijnen

2.2.17.1. Scope weergave richtlijnen

  • Het betreft een richtlijn. PGO-leveranciers hebben zelf de keuze of zij (delen van de ) richtlijn
  • toepassen voor de weergave van mondzorggegevens.

De richtlijn geeft handvatten voor:

  • het gebruik van patiëntvriendelijke termen en toelichting
  • de inhoud van het overzicht van mondzorggegevens in de PGO
  • De richtlijn geeft géén handvatten voor de vormgeving (kleur, vorm, lettertype, etc.) van mondzorggegevens. Er is wel een UX design ontwikkeld die richting aan de vormgeving geeft.

2.2.18. Inhoud weergaverichtlijn

De weergave richtlijnen voor de mondzorggegeven zijn weergaverichtlijn

2.3. Release notes

Tabel 3 Release notes

Versie Datum Omschrijving
1.0.0-alpha.1 11-02-2025 Eerste versie voor een Proof of Concept (POC)
1.0.0-alpha.2 12-05-2025 Link GitHub dataset en weergaverichtlijnen toegevoegd